Trật khớp cổ, thường xảy ra sau khi thức dậy hoặc khi tham gia thể thao, gây đau nhức và hạn chế cử động cổ, ảnh hưởng đến sinh hoạt. Biết cách sơ cứu và điều trị đúng sẽ giúp giảm đau và ngăn ngừa biến chứng.
- Phương pháp vật lý trị liệu chữa thoát vị đĩa đệm có hiệu quả không?
- Nguyên nhân và giải pháp hiệu quả điều trị tình trạng đau lưng
Trật khớp cổ – tìm hiểu chung
Trật khớp cổ xảy ra khi các cơ trơn vùng cổ bị co thắt, dẫn đến rối loạn vận động. Theo bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn trong tình trạng này, đầu thường nghiêng hoặc vẹo sang một bên. Khi xoay cổ hay cúi/ngẩng đầu, bạn sẽ cảm thấy khó khăn và đau nhức.
Trật khớp cổ có thể do những nguyên nhân sau:
- Ngủ sai tư thế hoặc trong môi trường quá lạnh.
- Cổ và đầu bị tác động mạnh đột ngột.
- Tai nạn khi làm việc, lái xe hoặc chơi thể thao.
- Thói quen xấu như thường xuyên nghiêng đầu sang một bên, kẹp điện thoại giữa tai và vai khi nói chuyện, v.v.
Các dấu hiệu dễ nhận biết của trật khớp cổ bao gồm:
- Cổ bị đau và có cảm giác cứng.
- Sưng tấy ở cơ và khớp cổ.
- Đầu nghiêng hoặc vẹo sang một bên, cúi hoặc ngửa về phía sau.
- Một số trường hợp có thể kèm theo đau đầu, đau lưng, khó nuốt.
Trật khớp cổ có hai dạng chính:
- Trật khớp cổ cấp tính: Xảy ra đột ngột, thường sau khi ngủ dậy hoặc bị tai nạn/chấn thương. Sau vài ngày hoặc một tuần, tình trạng này sẽ giảm dần, nhưng cũng có thể tái phát.
- Trật khớp cổ mạn tính: Tình trạng kéo dài hoặc tái phát do không được điều trị đúng cách từ lần trước. Nó có thể gây đau nhức liên tục và ảnh hưởng đến các hoạt động thường ngày, cũng như có nguy cơ gây biến chứng thần kinh.
Hiểu rõ về nguyên nhân, dấu hiệu và phân loại trật khớp cổ sẽ giúp bạn nhận diện và xử lý tình trạng này kịp thời, từ đó giảm thiểu nguy cơ tái phát và các biến chứng không mong muốn.
Cách sơ cứu trật khớp cổ
Khi gặp phải tình trạng trật khớp cổ, việc sơ cứu kịp thời và đúng cách là rất quan trọng để giảm đau và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Dưới đây là các bước cơ bản bạn cần thực hiện ngay khi gặp phải tình huống này:
- Hạn chế cử động: Khi bị trật khớp cổ, hãy giữ cổ và đầu trong một tư thế cố định, tránh cố gắng xoay cổ hoặc nghiêng đầu, vì điều này có thể làm tổn thương các mô cơ, dây thần kinh, và mạch máu.
- Cố định khớp cổ: Nhờ người xung quanh giúp cố định vùng cổ bằng vải, băng, dây thun hoặc nẹp. Hãy chắc chắn rằng việc cố định không quá chặt hoặc quá lỏng để tránh ảnh hưởng đến tuần hoàn máu và đảm bảo hiệu quả.
- Chườm lạnh giảm đau: Để giảm đau và tránh sưng tấy, bạn có thể dùng đá chườm lên vùng cổ. Tránh dùng muối hoặc chườm nóng để tránh các nguy cơ như nhiễm trùng hoặc tổn thương mạch máu.
- Di chuyển đến bệnh viện: Sau khi sơ cứu, nhanh chóng di chuyển đến cơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ kiểm tra và điều trị đúng cách. Bạn nên nhờ người thân hỗ trợ di chuyển vì việc di chuyển khi bị trật khớp cổ có thể gây khó khăn.
Thực hiện các bước sơ cứu đúng cách sẽ giúp giảm đau hiệu quả và tạo điều kiện để việc điều trị sau đó đạt kết quả tốt hơn, đồng thời bảo vệ bạn khỏi những biến chứng bệnh cơ xương khớp nguy hiểm có thể xảy ra.
Điều Trị Trật Khớp Cổ
Việc điều trị trật khớp cổ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng, và có thể bao gồm nhiều phương pháp khác nhau từ thuốc đến các biện pháp can thiệp chuyên sâu. Cụ thể:
- Điều trị bằng thuốc: Các loại thuốc giảm đau, kháng viêm, và giãn cơ như Ibuprofen, Diazepam, Codeine, Botulinum toxin có thể được sử dụng để giảm đau và giảm phù nề. Tuy nhiên, thuốc chỉ có tác dụng tạm thời, không thể chữa trị dứt điểm.
- Tập luyện vật lý trị liệu: Bác sĩ có thể đề nghị các bài tập vật lý trị liệu để phục hồi khả năng vận động của cổ. Tùy vào từng trường hợp, bạn có thể thực hiện các bài tập tại nhà hoặc dưới sự hướng dẫn của kỹ thuật viên.
- Phẫu thuật: Trong trường hợp trật khớp cổ nặng hoặc có biến chứng thần kinh, phẫu thuật có thể là biện pháp cần thiết. Các phẫu thuật bao gồm kéo dài cơ cổ, cắt dây thần kinh hoặc cơ, và hợp nhất các đốt sống cổ bất thường.
Chuyên gia Cao đẳng Y khuyến cáo chọn phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp bạn phục hồi nhanh chóng, giảm thiểu đau đớn và phòng tránh các biến chứng lâu dài, đảm bảo sức khỏe cổ và khả năng vận động trở lại bình thường.
Ngoài ra, để tránh gặp phải tình trạng trật khớp cổ, bạn có thể thực hiện một số biện pháp phòng ngừa đơn giản nhưng hiệu quả. Trước tiên, hãy chú ý đến tư thế ngủ, nên nằm ngửa và sử dụng gối có độ cao vừa phải để giảm áp lực lên cổ. Khi tham gia thể thao, chọn các môn thể thao phù hợp với thể lực và luôn sử dụng trang bị bảo hộ đầy đủ. Ngoài ra, hạn chế những thói quen xấu như nghiêng đầu lâu hoặc kẹp điện thoại giữa tai và vai khi nói chuyện. Đặc biệt, nếu gặp phải tai nạn hoặc chấn thương vùng cổ, cần đến bác sĩ kịp thời để điều trị, giúp giảm thiểu các nguy cơ biến chứng.