Rau sam, hoa kinh giới, rễ cây đinh lăng, vỏ cây lựu, khoai mài,… là những vị thuốc được sử dụng trong y học cổ truyền chữa bệnh viêm đại tràng rất hiệu quả.
- Sự khác nhau khi điều trị bệnh viêm đại tràng bằng Đông Y và Tây Y
- Cách phòng ngừa bệnh viêm đại tràng
- Bệnh thoát vị đĩa đệm có nguy hiểm không
Chữa bệnh viêm đại tràng bằng bài thuốc Y học Cổ truyền
Triệu chứng thường gặp bệnh viêm đại tràng
Theo y học cổ truyền bệnh viêm đại tràng có những dấu hiệu nhận biết sau:
- Tiết tả: Tiêu chảy, tùy mức độ nặng nhẹ có thể kèm theo đau bụng hoặc mót rặn.
- Phúc thống: Đau bụng, có thể là âm ỉ hoặc đau quặn từng cơn, thường ở vùng bụng dưới bên trái.
- Tràng phong tạng độc: Kiết lỵ, phân thường có máu mủ, có khi chỉ có máu.
- Khí huyết suy hư: Người gầy, chán ăn, đầy bụng, buồn nôn, có khi sốt nhẹ, thiếu máu.
- Nếu bệnh viêm đại tràng nặng, người bệnh có thể bị tiêu chảy liên tục, sốt cao, mất nước, nôn nhiều, rối loạn điện giải hoặc thủng ruột. Người bệnh gặp phải triệu chứng này cần đưa đến bệnh viện cấp cứu và nếu không kịp thời chữa trị có thể dẫn đến tử vong.
Nguyên nhân gây bệnh viêm đại tràng
Nguyên nhân gây viêm đại tràng theo kiến thức y học cổ truyền:
- Theo Đông y, bệnh viêm đại tràng do nhiễm khuẩn hoặc virus đường ruột gọi là thể cảm nhiễm ngoại tà lục dâm từ bên ngoài xâm nhập vào cơ thể chủ yếu là phong nhiệt, thử và thấp trong đó nhiệt hay gặp nhất.
- Thói quen ăn uống không hợp vệ sinh, không có giờ giấc cụ thể, điều độ. Ăn những thực phẩm khó tiêu, nhiều đạm, nhiều dầu mỡ hoặc thức ăn sống lạnh, đồ ăn cay nóng, sử dụng nhiều rượu bia,… gây ra bệnh viêm đại tràng.
- Áp lực công việc, tình thần luôn trong trạng thái căng thẳng, stress, buồn bực, sợ hãi, giận dữ kéo dài ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa, hấp thu và bài tiết của hệ tiêu hóa gây ra bệnh viêm đại tràng.
Theo y học cổ truyền viêm đại tràng mãn tính được chia thành 4 thể bệnh:
- Thể thấp nhiệt
Là trường hợp người bệnh viêm đại tràng bị nhiễm khuẩn, thường gặp lúc bệnh mới bắt đầu hoặc lúc tái phát lại. Thường có triệu chứng đau bụng, tiêu chảy, đi cầu mót rặn, phân có máu mủ.
Phép trị: Thanh nhiệt hóa thấp, tiêu độc.
Bài thuốc trị viêm đại tràng thể thấp nhiệt:
- Cát căn 16-20g, kim ngân hoa 12-16g, bồ công anh 12-16g, rau má 12g, quả dành dành (sao cháy) 8g. Sắc uống trong ngày.
- Hoa kinh giới 30g, lá trắc 30g, hoa hòe 30g đem sao đen, chỉ xác (bỏ ruột) 20g. Tất cả rửa sạch, sấy khô, tán bột mịn, bảo quản trong lọ sạch. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 8g (trẻ em tùy tuổi uống 2-6g) pha với nước đun sôi để nguội. Có thể tán dập, ngâm vào phích nước sôi để uống.
- Rau sam (sao) 40g, cỏ mực (sao đen) 40g, đậu đỏ (sao chín) 40g, hoa hòe (sao đen) 30g. Nấu với 600ml nước, sắc còn 250ml, chia làm 2 lần uống trước bửa ăn.
- Rau sam (sao) 40-60g, xa tiền thảo (mã đề) 40g. Nấu với 500ml nước, sắc còn 200ml, chia 2 lần uống lúc đói bụng.
Với các bài thuốc trên giúp giảm nhanh các triệu chứng đau bụng, tiêu chảy do viêm đại tràng gây ra. Người bệnh cần kiên trì uống để bệnh khỏi hẳn.
Nguyên nhân gây bệnh viêm đại tràng
-
Thể tỳ vị hư tổn do ăn uống
Triệu chứng đau bụng, tiêu chảy, phân lổn nhổn thức ăn không tiêu, chán ăn. Khi ăn những thức ăn sống lạnh, đồ ăn lạ, tanh thường đau bụng, buồn nôn, người mệt mỏi, lười vận động.
Phép trị: Kiện tỳ, ích vị, trừ thấp, chỉ tả.
Bài thuốc trị viêm đại tràng thể tỳ vị hư tổn do ăn uống:
- Rễ cây đinh lăng 12-16g, đậu ván 12-16g, hậu phát 10-12g, trần bì 6-8g tất cả đem sao lên, mã đề 10-12g. Nấu với 500ml nước, sắc còn 200ml, chia 2 lần uống trước bữa ăn.
- Hạt sen 16-20g, đậu ván 12-16g đem đi sao, mộc hương 6g, sa nhân 10-12g, khoai mài 10-12g. Sắc với 500ml nước còn lại 200ml, đem chia 2 lần uống trước bữa ăn.
- Vỏ cây lựu 15g, trần bì 15g, gừng khô 6g. Sắc uống như trên.
- Rễ và vỏ củ riềng 50g, gừng khô 6g. Sắc uống như trên.
- Trần bì 12-16g, lá sen khô 10-12g, sa nhân 6-8g, chỉ xác 6-8g, đậu ván (sao) 12-16g. Sắc uống như trên.
- Mã đề (sao) 10- 16g, trà xanh 3g. Hai thứ đem hãm với nước sôi, khoảng 20 phút, dùng uống trong ngày.
- Gạo lứt 80-100g (sao thơm), nấu thành cháo nhừ, chia ăn 2-3 lần trong ngày, ăn nóng vào lúc đói bụng.
- Ý dĩ nhân (sao) 30g, gạo tẻ 60g. Hai thứ đem ninh nhừ thành cháo, chia ăn 2-3 lần trong ngày.
- Đậu ván 60g, củ khoai mài (hoài sơn) 60g, gạo tẻ 50g. Ba thứ cho vào nồi ninh thành cháo, chia ăn 2-3 lần trong ngày .
-
Thể can tỳ bất hòa
Người bệnh viêm đại tràng ở thể can tỳ bất hòa thường có các biểu hiện như tiêu chảy, đau bụng sau khi tinh thần bị kích động, đi cầu xong thì hết đau, chán ăn, ợ chua, bụng sôi người luôn cảm thấy bứt rứt không yên, ngực bụng đau tức.
Phép trị: Điều hòa can tỳ, lý khí, chỉ tả.
Bài thuốc trị viêm đại tràng thể can tỳ bất hòa:
- Phật thủ (xắt sợi nhỏ) 15g, hoa nhài 10g, trứng gà 2 quả. Trứng gà luộc chín, bóc vỏ rồi cho vào nồi với lượng nước vừa đủ, nấu cùng với phật thủ và hoa nhài trong 15 phút, nêm gia vị vừa ăn, ăn nóng vào lúc đói bụng.
- Gạo tẻ 60g, đậu ván trắng (bạch biển đậu) 60g, củ sen 30-50g. Gạo tẻ và đậu ván đãi sạch, đem ninh với củ sen thành cháo. Dùng ăn vào lúc đói bụng.
- Quất bì 100g, kê nội kim (màng trong mề gà) 20g. Hai thứ sấy khô, tán mịn, đựng trong lọ kín dùng dần, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 5g với nước ấm.
- Thể tỳ thận dương hư
Người bệnh viêm đại tràng thể tỳ thận dương hư có triệu chứng tiêu chảy kéo dài lâu ngày, người gầy yếu, mệt mỏi, sợ lạnh, chân tay lạnh, sắc mặt trắng nhợt hoặc vàng nhợt, ăn kém, lạnh bụng, thích chườm nóng, bụng đau âm ỉ, sáng sớm tỉnh giấc là phải đi ngoài ngay (ngũ canh tả), sau khi đi thì đỡ đau bụng, tai ù hoặc thính lực giảm, lưng đau gối mỏi, lưỡi bệu, rêu lưỡi trắng mỏng.
Viêm đại tràng ở thể tỳ thận dương hư
Phép trị: Bổ tỳ, ích thận, trừ thấp, chỉ tả.
Bài thuốc trị viêm đại tràng thể tỳ thận dương hư:
- Khoai mài (hoài sơn) 100g, thịt dê 100g, gạo tẻ 250g. Khoai mài xắt nhỏ, thịt dê xắt miếng, hai thứ đem ninh với gạo thành cháo, nêm gia vị, chia ăn 2-3 lần trong ngày, vào lúc đói bụng.
- Khiếm thực (hoặc củ cây súng) 30g, hoài sơn 30g, hạt sen 30g, sa nhân 12g, gừng khô 4g. Nấu với 600ml,sắc còn 200ml, chia 2 lần uống trước bửa ăn.
- Bồ dục heo (hoặc dê) 1cặp, phá cố chỉ 10g, nhục đậu khấu 10g, hạt tiêu 10g, đại hồi 10g. Các vị thuốc rửa sạch, cho vào túi vải. Bồ dục làm sạch, xắt miếng vừa ăn, đem hầm với các vị thuốc trong 30 phút, vớt túi thuốc ra, nêm thêm gia vị, dùng ăn nóng vào lúc đói bụng.
Phòng ngừa và điều trị bệnh viêm đại tràng nói riêng và bệnh tiêu hóa nói chung hiệu quả, người bệnh cần lưu ý, thay đổi những thói quen xấu của bản thân. Thay vào đó là chế độ ăn hợp lý, khoa học, tập luyện để cơ thể luôn khỏe mạnh, tăng sức đề kháng cho cơ thể.
Nguồn: benhlyxuongkhop.net